1. Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế đa dạng hóa các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu về thân thế và sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh

Nằm ở vị trí trung tâm thành phố Huế, với nội dung và giải pháp trưng bày phong phú, hấp dẫn, cùng sự đón tiếp, phục vụ và hướng dẫn khách tham quan chu đáo, nhiệt tình của đội ngũ cán bộ, trong những năm qua, Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế đã thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân và bạn bè quốc tế đến tham quan, nghiên cứu, tìm hiểu, học tập về cuộc đời, sự nghiệp tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Hàng năm, đơn vị thực hiện tốt công tác đón tiếp khách đến tham quan, dâng hoa, báo công, kết nạp (Đảng, Đoàn, Đội), xem phim tư liệu… tại bảo tàng, hệ thống di tích thuộc bảo tàng cũng như tổ chức các đợt triển lãm chuyên đề. Theo số liệu thống kê, số lượng khách năm 2015 đạt gần 91 ngàn lượt người; năm 2016 hơn 94 ngàn lượt người; năm 2017 hơn 102 ngàn lượt người; năm 2018 là 112 ngàn lượt người; năm 2019 hơn 120 ngàn lượt người[1].

Bên cạnh công tác tuyên truyền giáo dục thông qua nhà trưng bày và hệ thống di tích lưu niệm, trong những năm gần đây, Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế đã không ngừng đổi mới và đa dạng hóa các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu về thân thế sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh như: Tổ chức hoạt động tuyên truyền lưu động; tổ chức hoạt động tìm hiểu, khám phá tại các di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh; tổ chức hoạt động sinh hoạt ngoại khóa… cho các em học sinh, các ban ngành, đoàn thể trên địa bàn toàn tỉnh.Từ đó, không ngừng đổi mới và nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, giới thiệu về thân thế sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh; đồng thời, phát huy có hiệu quả giá trị di sản văn hóa mà Người để lại cho Thừa Thiên Huế.

Từ năm 2013 đến năm 2019, Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế đã phối hợp với các ban ngành, đoàn thể, trường học tổ chức: 42 đợt tuyên truyền lưu động, trong đó có 38 đợt dành cho đối tượng học sinh, 03 đợt cho đối tượng đoàn viên thanh niên và 01 đợt cho đối tượng là cán bộ hưu trí, nhân dân tổ dân phố (bình quân mỗi năm đơn vị tổ chức được 3-6 đợt tuyên truyền lưu động); 06 hoạt động sinh hoạt ngoại khóa tại bảo tàng và 06 hoạt động tìm hiểu, khám phá tại di tích Nhà lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Các hoạt động kể trên đã thu hút được khoảng gần 20 ngàn lượt người tham gia.

1.1. Hoạt động tuyên truyền lưu động

Trong thời gian qua, Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế đã tích cực tuyên truyền giới thiệu về thân thế, sự nghiệp cũng như tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, lượng khách đến với bảo tàng và hệ thống di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ yếu là học sinh, sinh viên trên địa bàn thành phố Huế và vùng phụ cận. Thực tế đó đã để lại cho những người làm công tác chuyên môn của bảo tàng không ít những băn khoăn, suy nghĩ làm thế nào để các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là các học sinh ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn trên địa bàn toàn tỉnh được tiếp cận, được tìm hiểu về thân thế, sự nghiệp cách mạng cao cả, tấm gương đạo đức trong sáng của Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng như những năm tháng niên thiếu Người cùng gia đình sống, lao động, học tập ở Thừa Thiên Huế, vì không phải ai cũng có điều kiện đến với bảo tàng và các di tích thuộc Bảo tàng. Từ những băn khoăn, trăn trở đó, các cán bộ Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế đã mạnh dạn xây dựng một hình thức tuyên truyền mới - tuyên truyền lưu động.

Nội dungcủa hoạt động tuyên truyền lưu động gồm 3 phần chính: Thuyết minh phim Theo chân Bác; thi tìm hiểu về thân thế và sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh; chiếu một thước phim tư liệu ngắn về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thời lượng chương trình diễn ra trong khoảng từ 120-150 phút. Ngoài ra, còn có phần văn nghệ chào mừng; phần thi chào hỏi của các đội chơi; phần trả lời câu hỏi dành cho khán giả; phần trò chơi vận động… và tùy theo đối tượng mà bảo tàng có sự điều chỉnh hoặc cắt giảm các phần cho phù hợp.

- Thuyết minh phim Theo chân Bác: Nội dung phim giới thiệu về cuộc đời, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong đó tập trung vào khoảng thời gian 10 năm Người cùng gia đình sống, lao động và học tập ở Thừa Thiên Huế. Bộ phim là sự kết hợp hài hòa và lôgíc từ những thước phim tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng những hình ảnh được quay tại bảo tàng và hệ thống di tích về Người trên mảnh đất Thừa Thiên Huế - đây được xem là phần trọng tâm và điểm nhấn của phim. Phim không lồng thuyết minh mà do các cán bộ bảo tàng thuyết minh trực tiếp và tùy theo đối tượng khán giả sẽ có phần thuyết minh phù hợp. Đây là điểm sáng tạo, linh động của bảo tàng nhằm tạo sự mới mẻ, hứng thú và sự cuốn hút đối với người xem, khác với các phim tư liệu thông thường. Đồng thời, kích thích sự tìm tòi, đổi mới nội dung thuyết minh cho cán bộ thuyết minh phim.- Thi tìm hiểu về thân thế và sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh: Trong phần thi này, người chơi đượcchia thành 4 đội, mỗi đội có từ 4 đến 5 em học sinh. Nội dung thi bao gồm: Phần thi câu hỏi trắc nghiệm; phần thi nhận diện di sản; phần thi mảnh ghép bí mật và phần thi câu hỏi ô chữ. Với mong muốn làm phong phú hơn nội dung tuyên truyền, năm 2018, Bảo tàng đã tổ chức thêm hình thức “Rung chuông vàng”… Nội dung các phần thi được Bảo tàng chuẩn bị kỹ thành các slide trình chiếu và khi tổ chức thực hiện được trình chiếu bằng máy chiếu, tạo điều kiện thuận lợi cho các em học sinh dễ theo dõi và trả lời câu hỏi. Tùy vào từng đối tượng học sinh các cấp mà bảo tàng xây dựng nội dung câu hỏi và hình thức thi phù hợp. Nội dung câu hỏi các phần thi chủ yếu liên quan đến phim “Theo chân Bác” có nội dung về tiểu sử, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đặc biệt là khoảng thời gian Người và gia đình sinh sống, lao động, học tập ở Thừa Thiên Huế. Qua đó, giúp các em củng cố lại những kiến thức đã được học ở nhà trườngvà trang bị thêm một số thông tin mới, góp phần giúp các em hiểu hơn về cuộc đời, thân thế sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh và tự hào hơn về quê hương của mình - vùng đất nơi Người cùng gia đình sinh sống, lao động và học tập trong gần 10 năm (tương đương với thời gian Người sống ở quê nhà Nghệ An, chỉ kém thời gian 15 năm Người sống ở Thủ đô Hà Nội).

- Chiếu phim tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh: Ở phần này, Bảo tàng thường chiếu những thước phim tư liệu ngắn khoảng 15 đến 20 phút như “Những giây phút cuối đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh”; “Ngôi nhà từ đó Bác đi xa”; “Dòng Hương nhớ Bác”; “Lễ quốc tang Bác Hồ”; “Bác Hồ sống mãi” hay trích một đoạn ngắn trong phim “Hồ Chí Minh - Chân dung một con người”… Đây là những thước phim tư liệu quý, sâu lắng và đầy xúc động về Chủ tịch Hồ Chí Minh, được các thầy cô và các em học sinh đón nhận một cách tích cực.

- Ngoài ra, Bảo tàng còn có phần câu hỏi cho các khán giả, xen kẽ trong các phần thi tìm hiểu. Để khuyến khích, động viên cũng như tạo hứng thú cho các em, bảo tàng đều có phần quà nhỏ sau mỗi câu trả lời đúng. Bên cạnh đó, đối với học sinh tiểu học, giữa các phần thi, cán bộ bảo tàng còn lồng ghép vào đó những trò chơi vận động như“Đưa bóng vào giỏ”, “Ném cầu qua vòng”…; các tiết mục văn nghệ hay kể chuyện về Bác… để tăng thêm sự hào hứng cho các em. Đối với học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thôngcó thêm phần thi chào hỏi: Giới thiệu tên đội thi, mục đích ý nghĩa của hội thi… thông qua các tiểu phẩm do các em tự dàn dựng và thể hiện.

Kết thúc buổi thi tuyên truyền là phần đánh giá, trao giải thưởng cho các đội đạt giải. Bên cạnh đó, để ghi nhận thành công hoạt động, Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế còn trao Giấy chứng nhận và hoa cho đơn vị phối hợp tổ chức.

Có thể nói, tuyên truyền lưu động là hình thức tuyên truyền mang tính tương tác cao giữa người tuyên truyền và đối tượng trực tiếp được tuyên truyền. Với một kịch bản chương trình được xây dựng chặt chẽ, vừa mang tính giáo dục tri thức, kết hợp với hình thức vui chơi giải trí đã làm cho công tác tuyên truyền thực sự được nhà trường và các em học sinh đón nhận và hưởng ứng nhiệt tình. Đây chính là thước đo tính hiệu quả của một hình thức tuyên truyền mới - tuyên truyền lưu động. Bằng cách truyền tải thông tin khá nhẹ nhàng, phù hợp với tâm lí lứa tuổi học sinh, các em được tìm hiểu về cuộc đời, thân thế, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh một cách dễ nhớ, tươi vui, tự nhiên. Qua đó góp phần phát huy hiệu quả giá trị di sản Chủ tịch Hồ Chí Minh đến từng trường học; đa dạng hóa các hoạt động giáo dục của bảo tàng nhằm tuyên truyền tốt hơn nữa tư tưởng, tấm gương, đạo đức Hồ Chí Minh đến với đông đảo học sinh; đồng thời, thiết thực hưởng ứng phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” của ngành giáo dục trong việc giáo dục các em học sinh có ý thức, trách nhiệm giữ gìn, phát huy giá trị các di tích lịch sử văn hóa nói chung và di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên địa bàn Thừa Thiên Huế nói riêng.

1.2. Hoạt động tìm hiểu, khám phá tại các di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh

Nhằm nâng cao hiệu quả công tác phát huy giá trị hệ thống di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Thừa Thiên Huế đối với các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là các em học sinh, trong những năm gần đây, bảo tàng thường xuyên phối hợp với các trường học trên địa bàntổ chức hoạt động tìm hiểu khám phá ngay tại các di tích này.

Nội dung hoạt động: Bảo tàng tổ chức lễ dâng hoa, dâng hương và hướng dẫn các em học sinh tham quan, tìm hiểu về di tích. Sau đó, bảo tàng tổ chức cho các em tham gia hoạt động:

- Thi vẽ tranh theo chủ đề “Bác Hồ với thiếu nhi”,“Thiếu niên với Bác Hồ”… cho một nhóm khoảng 20 đến 30 em. Bảo tàng đã chuẩn bị sẵn bút, giá vẽ; các em được tự do sáng tạo, sau khi hoàn thành tác phẩm, Bảo tàng kết hợp với nhà trường tổ chức chấm tranh và công bố các tác phẩm đạt giải.

- Tìm hiểu về thân thế sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh thông qua trả lời câu hỏi trắc nghiệm trên phiếu khảo sát. Phần thi này có từ 20 đến 30 em tham gia. Bảo tàng chuẩn bị nội dung các câu hỏi trắc nghiệm và một câu hỏi về cảm tưởng của các em khi được tham gia hoạt động tìm hiểu, khám phá tại di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Các em có thời gian để trả lời câu hỏi và ghi lại cảm tưởng của mình. Sau khi hết thời gian, Bảo tàng sẽ thu lại phiếu, tổ chức chấm và công bố các em đạt giải.

- Phần trò chơi nhận diện di sản: Số lượng tham gia: 20 em chia làm 4 đội chơi (mỗi đội 5 em). Ban tổ chức sẽ phát cho mỗi đội 10 hình ảnh, nhiệm vụ của các đội chơi là phải tìm ra những hình ảnh về di tích lưu niệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh dán lên bảng trong vòng 10 phút, sau đó cử người đại diện lên giới thiệu về các di tích mà mình đã lựa chọn.

Ngoài ra, tùy vào đối tượng học sinh tham gia mà Bảo tàng sẽ có thêm những phần thi khác như: Kể chuyện, hát, đọc thơ và sách về Chủ tịch Hồ Chí Minh…

Sau khi kết thúc các hoạt động, bảo tàng tổ chức tổng kết, trao giải thưởng cho các đội chơi và các em tham gia đạt giải; đồng thời, trao Giấy chứng nhận và hoa cho nhà trường.

Đây là hình thức tổ chức hoạt động hấp dẫn, trực quan sinh động, phù hợp với tâm lý thể chất của lứa tuổi học sinh, dựa trên cơ sở nguyên tắc bảo tàng học và giáo dục học. Việc tổ chức các hoạt động tìm hiểu, khám phá cho các em học sinh ngay tại di tích lưu niệm là một việc làm có ý nghĩa, tạo cho các em học sinh sự hứng thú, say mê tìm hiểu về di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên địa phương mình sinh sống và học tập. Qua đó, củng cố thêm những hiểu biết, và tình cảm sâu sắc của các em đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam; đồng thời, khơi dậy ý thức, trách nhiệm của các em trong việc gìn giữ và phát huy di sản mà Người đã để lại cho nhân dân Thừa Thiên Huế.

2.3. Hoạt động sinh hoạt ngoại khóa

Nhằm không ngừng đổi mới nội dung và hình thức trong việc tiếp đón các đoàn khách đến với bảo tàng, đặc biệt là các em học sinh, Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế đã phối hợp với các trường học tổ chức thêm nhiều hoạt động sinh hoạt ngoại khóa cho các em học sinh.

Nội dung hoạt động sinh hoạt ngoại khóa bao gồm: Tổ chức dâng hoa, hướng dẫn các thầy cô và các em học sinh tham quan nhà trưng bày bảo tàng; chiếu phim tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh tại phòng chiếu phim; tổ chức chơi trả lời câu hỏi tìm hiểu về thân thế, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh thông qua hệ thống câu hỏi được trình chiếu bằng máy chiếu.

Năm 2017, Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo Thừa Thiên Huế tổ chức Hội thi “Học sinh Huế với Bác Hồ”. Trên tinh thần đoàn kết, giao lưu, chia sẻ và học hỏi, Hội thi “Học sinh Huế với Bác Hồ” đã diễn ra nghiêm túc và sôi nổi với 4 đội thi của bốn trường: THPT Chuyên Quốc học, THPT Gia Hội, THPT Nguyễn Huệ và THPT Nguyễn Trường Tộ. Các đội chơi trải qua 4 phần thi: Chúng em nhớ về Bác; Nhận diện Di sản;Tìm điểm sai trong câu chuyện lịch sử; Giải ô chữ. Hội thi đã diễn ra thành công, để lại nhiều ấn tượng cho các em học sinh. Đây là hoạt động thiết thực trong việc đa dạng hóa các hoạt động tuyên truyền của bảo tàng, gắn kết với phong trào xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Qua đó, tạo điều kiện cho các em học sinh có cơ hội tìm hiểu sâu hơn về cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, giúp các em học tập tấm gương đạo đức trong sáng của Người nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm và trau dồi nhân cách cho bản thân.

2. Một số kiến nghị, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác đa dạng hóa các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu về thân thế và sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế trong giai đoạn hiện nay

 Với mục tiêu tiếp tục đa dạng hóa các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu về thân thế và sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế trong giai đoạn hiện na, chúng tôi xin đưa ra một số kiến nghị, giải pháp như sau:

Thứ nhất, đầu tư thêm trang thiết bị, cơ sở hạ tầng để phục vụ tốt hơn các hoạt động. Vấn đề này trong những năm gần đây đã được lãnh đạo đơn vị Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế quan tâm đầu tư, bổ sung.

Thứ hai, thường xuyên đổi mới nội dung và hình thức các hoạt động làm phong phú các hình thức tuyên truyền, giới thiệu về thân thế và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh;

Thứ ba, tiếp tục tăng cường mối quan hệ, hợp tác tốt đẹp giữa bảo tàng với Sở Giáo dục và Đào tạo Thừa Thiên Huế nói chung và các trường học trên địa bàn tỉnh nói riêng;

Thứ tư, cần mở rộng thêm đối tượng tuyên truyền giới thiệu, ngoài các em học sinh và đoàn viên thanh niên, chúng ta cần hướng đến các tầng lớp nhân dân khác như cán bộ, công nhân, viên chức và cán bộ hưu trí, Hội cựu chiến binh…

Thứ năm, hàng năm nên tăng thêm số lượng và đầu tư thêm kinh phí cho các đợt truyên truyền lưu động và hoạt động tìm hiểu, khám phá hệ thống di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Thừa Thiên Huế;

Thứ sáu, không ngừng nâng cao chất lượng, trình độ, kỹ năng của đội ngũ cán bộ bảo tàng để đáp ứng nhu cầu tìm hiểu, nghiên cứu ngày càng cao của mọi đối tượng khách tham quan. Tạo điều kiện hơn nữa cho viên chức Bảo tàng được đi tập huấn, tham quan, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm trong hệ thống di tích và Bảo tàng Hồ Chí Minh trên toàn quốc. Đồng thời, chúng tôi mong muốn Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế và các ban, ngành cấp trên nên có những chính sách hỗ trợ nhằm cải thiện đời sống cho các cán bộlàm việc trong ngành bảo tàng nói chung và Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế nói riêng, để họ yên tâm công tác và cống hiến hết khả năng, trí tuệ và tâm huyết với nghề nghiệp mà mình đã lựa chọn.

 Kết luận

Đa dạng hóa các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu về thân thế và sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh của Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế trong thời gian qua là một bước đi đúng hướng, phù hợp với xu thế hiện nay. Nếu như trước đây, bảo tàng thường bị động trong khâu đón tiếp khách tham quan và tổ chức các hoạt động - ngồi chờ các đoàn khách đến đăng ký tham quan và tham gia các hoạt động, thì hiện nay đã chủ động liên kết, phối hợp để tiếp cận đến các đối tượng, đặc biệt là các em học sinh ở những vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn trong tỉnh không có điều kiện đến tham quan bảo tàng và hệ thống di tích lưu niệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thông qua những hoạt động thiết thực và có ý nghĩa, bảo tàng đã thu hút được hàng chục ngàn người tham gia, thực sự đem lại hiệu quả cao cho công tác tuyên truyền về thân thế, sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh; đồng thời, góp phần tích cực vào công tác phát huy giá trị di sản mà Người để lại cho Thừa Thiên Huế, hưởng ứng việc thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”ở Thừa Thiên Huế trong giai đoạn hiện nay.